Yiorgos Stamatopoulos

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Το 1982 εισάγεται στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, όπου σπουδάζει γλυπτική με καθηγητές τον Γ. Νικολαiδη και τον Θ. Παπαγιάννη. Το 1984 βραβεύεται με χρηματική υποτροφία του Ι.Κ.Υ. Τελειώνει τις σπουδές του με άριστα το 1988.

Το 1995 εργάζεται στο μουσείο γλυπτών της Ακρόπολης.

Το 1996 κατόπιν δlαγωνισμού αναλαμβάνει να φιλοτεχνεί νομίσματα και μετάλλια για λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδας.

ΕΚΘΕΣΕΙΣ

1986 Συμπόσιο Γλυπτικής στα Γιάννενα.

1988 'Εκθεση τελειοφοίτων στη Σχολή Καλών Tε:x:vώv.

1993 Γλυπτικές Σuvθέσεlς στην Αίθουσα Συλλόγου Γλυπτών .

1994 Υπαίθρια έκθεση γλυπτικής στον Eθνικό Κήπο, υπό την αιγiδα του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηναίων .

1994 Ομαδική έκθεση γλυπτικής του Επιμελητηρiου Εικαστικωv Τεχνών στην Ολυμπία.

1995 'Εκθεση στην Aiθουσα του Συλλόγου Γλυπτών με τίτλο «Χορός, Μουσική».

1995 Υπαίθρια έκθεση γλυπτικής στους Χώρους του Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ, με την ευκαιρία του εορτασμού των 25 Χρόνων του.

Ο κόσμος του είναι η φύση. Από αυτήν αντλεί έμπνευση, αυτή καθοδηγεί το καλλιτεχνικό του ένστικτο. Η παρατήρηση των έμβιων όντων και των λειτουργιών τους, καθορίζει την έρευνά του στην γλυπτική. Ο Γιώργος Σταματόπουλος, είναι ένας νέος γλύπτης που προσπαθεί να ερμηνεύσει αλλά και να εικονίσει με τον δικό του τρόπο μορφές ζωής του αέρα, της γης και της θάλασσας, λαμβάνοντας, όμως, πάντα υπόψη του, πόσο τις έχει επηρεάσει η ανθρώπινη παρουσία ή αντίστοιχα, πόσο οι ίδιες έχουν επηρεάσει τον άνθρωπο και την πολιτισμική πορεία του πάνω στη γη.

Στην καινούργια δουλειά του κυριαρχούν τα ψάρια, οι μέλισσες, τα μυρμήγκια, οι πεταλούδες, τα πουλιά, τα σκυλιά, τα λουλούδια, οι κορμοί των δέντρων. Στοιχεία του φυσικού κόσμου όλα τους, μεταπλάθονται σε μια δύσκολη μορφή τέχνης όπως η γλυπτική, άλλα σε φυσικό μέγεθος, μερικά υπερμεγεθυμένα, με τεχνική που συνδυάζει την αναπαράσταση με την εννοιολογική δημιουργία. Στην γλυπτική του γενικότερα απαντάται ένα ιδιότυπο ρομαντικό στοιχείο, στο οποίο εμπλέκονται αρχετυπικές μνήμες και σύγχρονες αναζητήσεις, σε διαλεκτική και όχι ανταγωνιστική σχέση μεταξύ τους.

Ανιχνεύοντας την πραγματική ζωή του καλλιτέχνη, μαθαίνουμε, ότι, είναι γιος μηχανουργού. Από μικρός παρακολουθούσε τις εργασιακές δραστηριότητες του πατέρα του. Έμαθε από νωρίς να χρησιμοποιεί κάποια εργαλεία εντάχθηκε, επίσης, από πολύ νωρίς, στον κόσμο της «τεχνολογίας». Κατασκεύαζε μόνος του παιδικά παιχνίδια, αναζητούσε τα κατάλληλα υλικά. Έμαθε να τα τιθασεύει, να τα χρησιμοποιεί κατά το δοκούν. Η πρακτική αυτή καθόρισε και την μετέπειτα επαγγελματική του ενασχόληση. Επέλεξε να ακολουθήσει τον δρόμο της γλυπτικής, γιατί του άρεσε κατ’ αρχήν να σχεδιάζει, κι έπειτα, γιατί, ήδη γνώριζε πολλά από τα υλικά της και εμπειρικά, ήξερε να τα χρησιμοποιεί. Στην Σχολή Καλών Τεχνών έμαθε πια μεθοδικά να δουλεύει το μάρμαρο, το ξύλο, τον μπρούτζο, αγάπησε την κεραμική. Όσο για τα βιομηχανικά υλικά που συχνά προστίθενται στην γλυπτική του δημιουργία, αυτά επέλεξε να τα κατασκευάζει μόνος του αρνούμενος την μαζικότητα της βιομηχανικής παραγωγής.

Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην τωρινή δουλειά του, είναι, ότι συλλαμβάνει την ιδέα, τα πουλιά, τα ψάρια και τα έντομα να κινούνται κατά σμήνη. Στοιχείο που του δίνει την δυνατότητα της επανάληψης, της πολλαπλότητας, του συνθετικού σχεδιασμού. Αν παρατηρήσει κανείς προσεκτικά τα σμήνη, διαπιστώνει, ότι αφ’ ενός υπάρχει η έννοια της ομάδας, αφ’ ετέρου το ζευγάρι είναι ευδιάκριτο, έννοια που παραπέμπει σε αρχετυπικά σχήματα ζωής. Όταν χρησιμοποιεί στην γλυπτική του φυτικές μορφές όπως τα λουλούδια, ξεπερνά την δεδομένη γοητεία τους, και τονίζει την βασική λειτουργία των έμβιων όντων που είναι η τροφή τους, άμεσα συνδεδεμένη με τα λουλούδια. Για παράδειγμα, οι μέλισσες που βρίθουν στην δουλειά του, οι περισσότερες κάθονται πάνω σ’ ένα λουλούδι και ρουφούν την γύρη του. Ύλη που τους εξασφαλίζει την ζωή και την αναπαραγωγή τους.

Ας πάμε, όμως, σ’ αυτές καθαυτές τις μέλισσες: Πρόκειται για την πιο κοντινή προς τον άνθρωπο μορφή του φυσικού κόσμου. Ο άνθρωπος έχει αντλήσει πολλά στοιχεία από την κοινωνία των μελισσών: την εργατικότητα, την οικονομία, την κοινωνική οργάνωση, την αποταμίευση του βασικού διατροφικού προϊόντος, του μελιού, απαραίτητο για το είδος αλλά και για τον άνθρωπο. Το μέλι παραπέμπει στην αρχαϊκή φράση «νέκταρ και αμβροσία», δηλαδή, σε λέξεις- σύμβολα, όχι μόνο για τους θεούς αλλά και τους ανθρώπους. Κι ας μην ξεχνάμε ένα ακόμα προϊόν των μελισσών: τον βασιλικό πολτό? ελιξίριο νεότητας, μακροζωίας, ευζωίας.

Τα δύο αυτά παραδείγματα, εύκολα αποδεικνύουν ότι στον συγκεκριμένο καλλιτέχνη, η αναπαράσταση συνδέεται απόλυτα με την εννοιολογική σημασία των πραγμάτων, με καίριες λειτουργίες του ανθρώπου, καθοριστικές για την ζωή και την διαιώνιση του είδους του.

Ας επανέλθουμε όμως στην δουλειά του: Ο Γιώργος Σταματόπουλος ενδιαφέρεται βασικά για τα κλειστά καμπυλόγραμμα σχήματα, στα οποία, βέβαια, σχεδόν πάντα, παρατηρούνται μικρές διαφοροποιήσεις, όπως στις ουρές των ψαριών ή στα φτερά των χελιδονιών. Ουσιαστικά, χρησιμοποιεί τρεις φόρμες πάνω στις οποίες βασίζονται οι γλυπτικές του ενότητες. Οι αιχμές και τα κενά που επιδιώκει να υπάρχουν στις συνθέσεις, αποτελούν και το κύριο σχεδιαστικό του παιχνίδι. Πετυχαίνει, έτσι, να ελαφρώνει το σώμα και τις φτερούγες των πουλιών, να δίνει κίνηση και πνοή στα δημιουργήματά του. Κι ακόμη, δεν επαναλαμβάνει τυχαία το σταυροειδές σχήμα. Πιστεύω, ότι εντελώς συνειδητά, παίζει με την μέγιστη αντίθεση, την κάθετη και την οριζόντια γραμμή, για να εξασφαλίσει ισορροπία στις συνθέσεις του.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το κινητικό γλυπτό του με τίτλο «Μνήμες». Αν και το σχήμα του με την πρώτη ματιά παραπέμπει στον παιδικό κουμπαρά και στο στοιχείο της αποταμίευσης, παράλληλα, μπορεί να εκληφθεί και ως τεφροδόχος? το δοχείο, δηλαδή, που αρχαίοι Έλληνες τοποθετούσαν την ιερή τέφρα των νεκρών τους, μ’άλλα λόγια, την μνήμη τους. Το γλυπτό του, αν και περίκλειστο, παρέχει την δυνατότητα στον θεατή να δει στο εσωτερικό του, ν’ ανακαλέσει στην μνήμη του νομισματικές αξίες που σηματοδοτούν την αρχή και το τέλος μιας διαδρομής: από την μια η αθηναϊκή γλαύκα θυμίζει τα πρώτα νομίσματα που κόπηκαν στην αρχαία Ελλάδα? από την άλλη η Ευρώπη, έννοια κι αυτή ελληνική, σηματοδοτεί το τέλος, ίσως, μιας μεγάλης πολιτικής και ιστορικής διαδρομής, την αρχή μιας άλλης, που εδραιώνεται με το όραμα μιας ενωμένης οικονομικά ηπείρου. Οι εικόνες αυτές, όμως, έχουν να κάνουν και με μιαν άλλη ιδιότητα του καλλιτέχνη? αυτήν του σχεδιαστή νομισμάτων, μεταλλίων και αναμνηστικών νομισμάτων. Δεν πρέπει να αγνοούμε ότι πρόκειται για τον άνθρωπο που έχει σχεδιάσει όλες τις ελληνικές όψεις των κερμάτων του Ευρώ.

Ακόμη, πρέπει να αναφερθεί, ότι, η μνήμη στο συγκεκριμένο έργο καταγράφεται και εξωτερικά, με αποτυπώματα συμβόλων, θρησκευτικών, φυλετικών, αρχέγονων πολλές φορές, όπως η σπείρα ή οι μικροσκοπικές κυκλαδικές φιγούρες. Σχήματα και σύμβολα που συνδέονται με την Ιστορία του Ανθρώπου, από τις απαρχές του κόσμου έως και σήμερα.

Τα επίτοιχα έργα του, φτιαγμένα είτε από πολυεστέρα είτε από τερακότα, ουσιαστικά αποτυπώνουν τα ίχνη ενός τοίχου από τούβλο. Ο καλλιτέχνης κυριολεκτικά παίζει με οριζόντιες και κάθετες όψεις, τις οποίες, συνδέει με στρογγυλά σύμβολα σε μέγεθος νομίσματος. Δημιουργεί, έτσι, ένα πλαστικό παιχνίδι εσοχών και προεξοχών, το οποίο αποτελεί και το βασικό χαρακτηριστικό της πλαστικής του ρηχού ανάγλυφου. Στην σύνθεση, εξαίρεση αποτελεί το ένθετο ορθογώνιο παραλληλόγραμμο σχήμα, διαφορετικό σε υλικό και χρώμα. Είναι από μπρούτζο και κοσμείται με ανάγλυφα μικρά λουλούδια. Ο δημιουργός μοιάζει να εγκιβωτίζει τμήματα τοίχου φθαρμένου από τον χρόνο. Μέσα από την φθορά, όμως, αναδύεται η ίδια η ζωή με την μορφή ενός λουλουδιού? κι αυτό, είναι, ίσως, το πιο ελπιδοφόρο στοιχείο όλης της σύνθεσης. Εκτός αυτού, το ένθετο σχήμα εμπεριέχει αυτούσια την αναζήτηση του καλλιτέχνη, γερή και στιβαρή, αν σκεφτεί κανείς ότι τα συγκεκριμένα ορθογώνια παραλληλόγραμμα είναι κατασκευασμένα από ανθεκτικό μπρούτζο, σε αντίθεση με το φθαρτό και αναλώσιμο τούβλο.

Εξαιρετικές σχηματικά και χρωματικά είναι οι συνθέσεις του με τα ψάρια, τις οποίες τοποθετεί πάνω σε πλεξιγκλάς. Στην ενότητα αυτή, αλλά και γενικότερα στην δουλειά του, ο Γιώργος Σταματόπουλος, χρησιμοποιεί συνήθως τρία χρώματα, ή τρεις διαβαθμίσεις του ίδιου χρώματος, στοιχείο, άλλωστε, που φαίνεται, έως ένα βαθμό να τον καθορίζει. Ακόμη, ο άξονας συμμετρίας και οι οριζόντιες διακλαδώσεις στην αναζήτηση της δομής, αποτελούν βασικά του αιτήματα, κάτι που γίνεται φανερό στο έργο με τον ξύλινο κορμό και τα λουλούδια, στα μπρούτζινα πουλιά αλλά και στην ενότητα με τα ψάρια.

Ο Γιώργος Σταματόπουλος διαθέτει ικανότητες ενός άρτιου γλύπτη που γνωρίζει καλά τα υλικά του. Δουλεύει με άνεση το ξύλο, τον μπρούτζο, το μάρμαρο, τα κεραμικά. Ταυτόχρονα, πειραματίζεται με νέα υλικά, όπως ο πολυεστέρας, τα οποία, μάλιστα, όπως δείχνει το έργο του, φαίνεται να χειρίζεται με πολύ πειστικό τρόπο.

Αυτό, όμως, που έχει περισσότερο ίσως ενδιαφέρον, είναι, ότι, πρόκειται για έναν καλλιτέχνη που ασχολείται προσωπικά με το έργο του, από την στιγμή της σύλληψης έως το τελικό στάδιο πραγμάτωσης. Δεν είναι τυχαίο ότι συγκινείται αφάνταστα από την έκπληξη που μπορεί να προκαλέσει το άνοιγμα ενός κεραμικού φούρνου. Έκπληξη ευχάριστη ή δυσάρεστη- κοινό χαρακτηριστικό όσων δουλεύουν το συγκεκριμένο υλικό- αποτελεί, γι’ αυτόν, μια από τις πιο δημιουργικές φάσεις στη δουλειά του. Ακόμα, υλικά που μπορεί να βρει έτοιμα στο εμπόριο ή στο μηχανουργείο του πατέρα του, προτιμά να τα φτιάχνει μόνος, με τα χέρια του. Η πρωτογενής δημιουργία είναι μια πρόκληση γι’ αυτόν. Μ’ άλλα λόγια, διεκδικεί για τον εαυτό του τον τίτλο του τεχνίτη με την πρωταρχική έννοια της λέξης, δηλαδή, αυτήν, του γνήσιου δημιουργού.